Την αναγκαιότητα ανάδειξης των σπηλαίων της περιοχής των Καλεσών αναδεικνύει με την κατάθεση Ερώτησης προς την Υπουργό Πολιτισμού & Αθλητισμού ο αν. Τομεάρχης Ανάπτυξης & Επενδύσεων Κ.Ο. ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία, Βουλευτής Ηρακλείου Χάρης Μαμουλάκης, με την συνυπογραφή της Τομεάρχη Σίας Αναγνωστοπούλου και των Βουλευτών Σωκράτη Βαρδάκη και Νίκου Ηγουμενίδη.
«Ο οικισμός των Καλεσών διαθέτει σπηλιές από την Μινωική εποχή, οι οποίες μεταγενέστερα διαμορφώθηκαν με λαξευτές καμάρες από τους Ενετούς» αναφέρει σε δήλωσή του ο Χάρης Μαμουλάκης, τονίζοντας: «Ο πλούτος των λαξευτών σπηλαιώσεων θα μπορούσε να αξιοποιηθεί για την αρχαιολογική, πολιτιστική και τουριστική ανάδειξη της περιοχής. Ωστόσο, παραμένει αναξιοποίητος και σχεδόν άγνωστος στερώντας από την ευρύτερη περιοχή ένα σημαντικό συγκριτικό αναπτυξιακό πλεονέκτημα. Γι’ αυτό και φέρνουμε το θέμα στη Βουλή, ζητώντας από την αρμόδια Υπουργό να παράσχει τους απαιτούμενους πόρους στη Τοπική Αυτοδιοίκηση, καθώς και να προβεί σε ενέργειες ανάδειξης των σπηλαίων».
Όπως αναφέρεται στην Ερώτηση, σύμφωνα με ρεπορτάζ του τοπικού τύπου (εφημ. Φωνή του Μαλεβιζίου») εικάζεται πως τα σπήλαια αριθμούν έως και 200, αρκετά εκ των οποίων έχουν μακρύ παρελθόν. Σύμφωνα με εκτίμηση του αρχιτέκτονα Ηρακλή Πυργιανάκη κατασκευάστηκαν από το 1400 έως και το 700 π.Χ. και επρόκειτο για θαλαμοειδείς οικογενειακούς τάφους, μικρών συνήθως διαστάσεων αφού η διάμετρος τους δεν ξεπερνά τα τρία μέτρα και το ύψος τους τα 2,5 μέτρα. Σε αρκετά υπάρχουν διαμορφωμένες στα τοιχώματα και λαξευμένες εσοχές ή πεζούλια όπου τοποθετούσαν αντικείμενα με τα οποία συνόδευαν τις ταφές. Παράλληλα, σε τέτοιους τάφους τοποθετούσαν λάρνακες με τον νεκρό ή τεφροδόχους, μετά την καύση του νεκρού, καθώς η περίοδος κατασκευής των τάφων-σπηλαίων συμπίπτει με την περίοδο που οι πρόγονοι μας έκαιγαν τους νεκρούς τους και μάλιστα, όχι όλους αλλά τους πλέον επιφανείς, τους αθλητές και πολεμιστές.
