Οι πυρκαγιές που εκδηλώθηκαν τον περασμένο Ιούλιο στο Ρέθυμνο και οδήγησαν σε 20.000 στρέμματα καμένης γης, αποτέλεσαν παράδειγμα καλής πρακτικής για την αξιοποίηση των δορυφορικών συστημάτων του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) μέσω του GIS Crete.
Η Περιφέρεια Κρήτης, χρησιμοποιώντας ανοιχτά δορυφορικά δεδομένα Sentinel-2, είχε διαθέσιμη μέσα σε λίγες ώρες μια λεπτομερή εικόνα για το μέγεθος της ζημιάς, τόσο σε έκταση, όσο και σε είδος δασικών και λοιπών χρήσεων γης όπως ελαιώνες, αμπελώνες, βοσκότοποι, αστικός ιστός, κλπ. Το γεγονός αυτό, συνέβαλε στο συντονισμό για την άμβλυνση των συνεπειών, σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Η καινοτομία έγκειται στην αυτόνομη λειτουργία καταγραφής, ανεξάρτητα από το αν δίδεται ή όχι από το κεντρικό κράτος, εντολή επείγουσας χαρτογράφησης στο COPERNICUS EMERGENCY MAPPING. Παρέχεται έτσι, ταχεία και ακριβής εκτίμηση της τρωτότητας της πληγείσας περιοχής μετά από μια φυσική καταστροφή, κάτι που συμβάλλει στις δράσεις ανάκαμψης και στην αποτελεσματική κατανομή των πόρων.
Συγκεκριμένα η χρονική μεταβολή της καμένης έκτασης του Ιουλίου 2022, βρίσκεται στον ελεύθερα προσβάσιμο χάρτη Sentinel Monitoring (crete.gov.gr)
Το σύστημα χρησιμοποιείται επιπλέον στην πρόληψη, προετοιμασία και θωράκιση απέναντι σε πιθανές μελλοντικές καταστροφές. Σύμφωνα με τις επίσημες οδηγίες της Πολιτικής Προστασίας, διατίθενται ελεύθερα για τους πολίτες, χάρτες πληροφόρησης για κάθε Περιφερειακή Ενότητα (με απαγόρευση διέλευσης στην αντιπυρική περίοδο, σημεία υδροληψίας, ιρλανδικές διαβάσεις, πυρόσβεση, δομές συγκέντρωσης πληθυσμού, δομές υγείας, κλπ).
Η ανοιχτή φύση των δεδομένων Sentinel προσφέρει στο χρήστη μια πλήρη σειρά από ευρείας χρήσης δεδομένα στην περιοχή της Κρήτης δωρεάν, χωρίς οικονομική επιβάρυνση για την απόκτησή τους, ενώ επιτρέπει να δημιουργηθούν ισχυρά και βιώσιμα επιχειρηματικά μοντέλα με πληθώρα εφαρμογών. Η Υποδομή υποστηρίζει με τον τρόπο αυτό, την επίτευξη των στρατηγικών στόχων της αειφόρου ανάπτυξης, της εξοικονόμησης πόρων και της βελτίωσης της ποιότητας ζωής για τους κατοίκους του νησιού.
Δεδομένα για το φυσικό και δομημένο περιβάλλον μέσω του GIS Crete
Η Περιφέρεια Κρήτης μέσω του GIS-Crete, εστιάζει μέσω προηγμένων υπηρεσιών διαδικτύου, στη διάχυση της πληροφορίας προς το κοινό. Για ολόκληρη την έκταση του νησιού, μέσα από τη δικτυακή πύλη, είναι εφικτή η εξεύρεση και απεικόνιση δεδοµένων για το φυσικό ή το δομημένο περιβάλλον. Περιλαμβάνεται πλήρης βιβλιοθήκη, με πληροφορίες για αδειοδοτημένες εγκαταστάσεις κάθε είδους, χρήσεις γης, αγροτικές καλλιέργειες, μονάδες τυποποίησης, προστατευόμενες περιοχές, ακτογραμμή, βιομηχανικές ζώνες, χωροταξία, τεχνικά έργα, οδικό και υδρογραφικό δίκτυο, μεταφορές, υγεία, αθλητικές υποδομές, κλπ.
Αναφορικά με τη χρήση των νέων τεχνολογιών και την αξιοποίηση του GIS Crete, ο Περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης επεσήμανε: «Υιοθετούμε νέες τεχνολογίες με στόχο την ορθή διαχείριση κρίσεων ειδικά στις περιπτώσεις περιοχών που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές. Στόχος να μετριάσουμε τις συνέπειες μέσα από τις αναγκαίες παρεμβάσεις, ειδικά για μια νησιωτική περιφέρεια όπως η Κρήτη, με όλες τις ιδιαιτερότητές της στο κλίμα, τις υποδομές, τη μορφολογία, την ενέργεια, το περιβάλλον. Η αξιοποίηση των ανοιχτών δορυφορικών δεδομένων που έχουμε στη διάθεσή μας καθημερινά, συνιστά μία καλή πρακτική στη Δημόσια Διοίκηση, από την οποία προσδοκούμε να έχουμε το μέγιστο δυνατό όφελος».
